Sopot Mistrzem Finansów Samorządowych

Miasto Sopot otrzymało tytuł Mistrza Finansów Samorządowych przyznany za „zapewnienie bezpiecznych finansowych fundamentów rozwoju, które pozwalają na realizację ambitnej polityki inwestycyjnej oraz wysokiej jakości usług dla mieszkańców”. Wyróżnienie, przyznawane przez Związek Miast Polskich, wręczono 14 kwietnia 2025 r., podczas gali Samorządowego Kongresu Finansowego.

Sopot, Krynica Morska, Podkowa Leśna, Gliwice i Warszawa – to miasta wyróżnione tytułem Mistrz Finansów Samorządowych przyznawanym przez Związek Miast Polskich. Wyróżnienia przyznano podczas 5. edycji Local Trends, Samorządowego Kongresu Finansowego odbywającego się w Sopocie, w dniach 14-15 kwietnia 2025 r. Wyróżnienia wręczyli Marta Postuła, pierwsza wiceprezes Banku Gospodarstwa Krajowego oraz Arkadiusz Chęciński, wiceprezes Związku Miast Polskich i prezydent Sosnowca tytuły Mistrza Finansów Samorządowych. Tytuły przyznano za zapewnienie bezpiecznych finansowych fundamentów rozwoju, które pozwalają na realizację ambitnej polityki inwestycyjnej oraz wysokiej jakości usług dla mieszkańców.

– To ogromne wyróżnienie dla Sopotu – mówi Magdalena Czarzyńska-Jachim, prezydentka miasta. – Doceniono stabilność finansową przez ostatnich 12 lat, racjonalne gospodarowanie budżetem, a także pozyskiwanie środków zewnętrznych, dzięki czemu mogliśmy realizować inwestycje ważne dla naszych mieszkańców – dodała prezydentka, dziękując urzędnikom i byłemu prezydentowi Jackowi Karnowskiemu.

Piąta edycja Local Trends odbywa się podczas kolejnego przełomu w skali globalnej. Nastąpiło wyraźne ożywienie finansów samorządowych po latach destrukcji i poważnego kryzysu, uchwalona została również nowa ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Jej założenia były korzystne, a realne efekty dopiero poznamy, choć uchwalone niedawno budżety na bieżący rok są przejawem ostrożnego optymizmu.

W okolicznościach pełnych obaw i wątpliwości, podczas ożywionej debaty o nowym systemie, Związek Miast Polskich postanowił – na podstawie obiektywnych wskaźników – przywołać najlepsze przykłady miast, które w ostatnich dwunastu latach zapewniły bezpieczne finansowe fundamenty rozwoju, pozwalające na realizację ambitnej polityki inwestycyjnej oraz utrzymanie wysokiej jakości usług dla mieszkańców.

Nie sporządzono żadnego rankingu, nie wymyślono złożonego wskaźnika syntetycznego. To spojrzenie na zestawienia grupy wskaźników, które – zdaniem Związku – świadczą o spełnianiu powyższej definicji. Oddzielnie zostały zestawione dane dla miast na prawach powiatu i dla pozostałych gmin. Nie analizowano przyczyn, dla których osiągnięto dobre wyniki, choć oczywiście zdawano sobie sprawę z wpływu uwarunkowań lokalnych. Związek Miast Polskich wziął pod uwagę wyłącznie opublikowane przez resort finansów dane ze sprawozdań budżetowych miast i gmin. Aby zapewnić porównywalność wskaźników, wzięto pod uwagę wielkości przeliczone na mieszkańca lub wskaźniki stanowiące relacje dwóch wielkości budżetowych. Do zobrazowania stabilnej trwałości sytuacji finansowej miast w dłuższym okresie czasu posłużyły trendy zmian poszczególnych wielkości w latach 2012-23 oraz uśrednione wartości analizowanych wskaźników.

Przy analizie uwzględniono główne wskaźniki ukazujące bezpieczeństwo i stabilność bieżących części budżetów, stan zadłużenia oraz poziom inwestycji. Główne z nich to:

- kwota dochodów bieżących „do dyspozycji” na mieszkańca (dochody bieżące pomniejszone o dotacje i środki celowe i o kwoty subwencji na zadania oświatowe),
- kwoty nadwyżki operacyjnej i nadwyżki operacyjnej netto na mieszkańca,
- wskaźniki relacji nadwyżki operacyjnej do dochodów bieżących „do dyspozy­cji”,
- zadłużenie na mieszkańca, relacja zadłużenia do dochodów bieżących „do dyspo­zycji”,
- relacja kwot spłat długu do nadwyżki operacyjnej, oraz
- poziom wydatków inwestycyjnych na mieszkańca.

Podczas wręczania wyróżnień zwrócono uwagę, że poza gospodarnością samych samorządów do wyników Warszawy przyczyniają się także wszyscy, którzy w różnej formie korzystają z jej stołeczności, Sopotu – kuracjusze i turyści, Krynicy Morskiej – wczasowicze, natomiast Podkowy Leśnej – zasobni mieszkańcy, współtworzący warszawskie elity. W najmniejszym stopniu okoliczności w tym znaczeniu zewnętrzne wpływają na wyniki Gliwic – to miasto od wielu lat jest liderem stabilności i gospodarności.

Mistrzowie Finansów Samorządowych, oprócz pamiątkowych statuetek i dyplomów, otrzymali również zestaw kolekcjonerskich banknotów o różnych nominałach z wyjątkowymi wizerunkami miast.