Partnerstwo publiczno-prywatne szansą na rozwój miasta

Partnerstwo publiczno-prywatne (PPP) jest jedną z możliwości realizacji zadań publicznych. Podstawą PPP jest podział zadań między partnerem prywatnym i publicznym oraz wykorzystanie wiedzy i umiejętności, tak, by wspólne przedsięwzięcie czy inwestycję zrealizować efektywnie i z korzyścią dla społeczeństwa.

W Sopocie w trybie partnerstwa publiczno-prywatnego zrealizowano projekty Nowego Centrum Sopotu, potocznie zwanego Centrum Haffnera oraz Sopot Centrum z dworcem PKP.

Oba sopockie projekty łączy fakt, że miasto nie poniosło kosztów realizacji tych inwestycji, a kredyty, które zostały zaciągnięte przez partnera prywatnego na wybudowanie obiektów, w obu przypadkach są spłacane przez inwestorów i w żaden sposób nie obciążają budżetu Gminy. Wszelkie ryzyka inwestycji leżą  po stronie inwestora.  

W pierwszym przypadku – Centrum Haffnera – miasto w postępowaniu przetargowym wybrało partnera prywatnego, do przedsięwzięcia dołączył bank. W wyniku negocjacji wspólnie zdecydowano o budowie obiektów miastotwórczych, a nie ekskluzywnych zamkniętych osiedli czy apartamentowców. Powstała infrastruktura społeczna, która dała zatrudnienie bezpośrednie i pośrednie wielu mieszkańcom kurortu.

W ramach Centrum Haffnera powstały: Dom Zdrojowy z centrum konferencyjnym, tunel, hotel, kameralne centrum kinowe, budynek parkingowo-biurowy, infrastruktura i budynek mieszkalny. Miasto przekazało ziemię wartości 28 mln zł, w zamian otrzymało przebudowane sieci, wybudowany tunel, przestrzeń wystawienniczą najlepszej galerii Polski północnej – PGS oraz Informację Turystyczną wraz z pijalnią wód solankowych, o wartości 28 mln zł.

Przedsięwzięcie Sopot Centrum miało na celu rewitalizację dworca PKP oraz terenów przydworcowych w Sopocie wraz z przebudową układu komunikacyjnego i stworzenie funkcjonalnej przestrzeni publicznej.

Fot. Fotobank.PL/UMS

W tym przypadku PPP polegało m.in. na tym, że podmioty publiczne, czyli Polskie Koleje Państwowe S.A. oraz Gmina Miasta Sopotu sprzedały (Gmina za kwotę 8 022 990 zł) nieruchomości niezbędne dla zrealizowania inwestycji. Inwestycja została zrealizowana wyłącznie w oparciu o własne środki finansowe inwestora. PKP S.A. tytułem ceny sprzedaży uzyskało gotówkę oraz lokal dworca wykończony „pod klucz”, zaś Gmina pozyskała nakłady na nieruchomości, które pozostały własnością Gminy, to jest tzw. przestrzeń publiczną, w tym tereny zielone, układ komunikacyjny obejmujący ul. Dworcową na wszystkich poziomach, tj. plac i ronda zlokalizowane w ul. T. Kościuszki i ul. Podjazd, o łącznej wartości ponad 22 mln zł. Nieruchomości, na których poczyniono nakłady na rzecz Gminy, pozostają jej własnością, a obecnie zgodnie z umową o partnerstwie publiczno-prywatnym znajdują się jedynie w zarządzie partnera prywatnego.

W kompleksie znajduje się miejska mediateka – Sopoteka – Galeria Kultury Multimedialnej. Sopoteka zajmuje około 750 m kw. powierzchni, stając się tym samym największą filią wśród sopockich oddziałów biblioteki. W nowoczesnym wnętrzu w formule open space swoje miejsce odnajdzie każdy. Gmina wynajmuje powierzchnie w Sopot Centrum. Bałtycka Grupa Inwestycyjna S.A. w ramach „fit out” (prace adaptacyjne) udzieliła kredytu na blisko 1 200 000 zł na roboty wykończeniowe i dostosowujące lokal na potrzeby mediateki. Kredyt ten spłacany jest w miesięcznych, równych ratach wynoszących 31,21 zł za m kw. Miesięczny wymiar czynszu to 42 zł za m kw. Do tego dochodzą koszty mediów według zużycia. 

 

Komentarz Ministerstwa Rozwoju o formule PPP Siłą PPP jest także to, co na pozór odstrasza od tej formuły. Samo przygotowanie do zawarcia umowy musi być poprzedzone nie tylko szczegółową analizą korzyści, ale także przewidywać różne scenariusze, które mogą się zrealizować w ciągu tych dwudziestu, trzydziestu lat. Nie jest to łatwe. Wymaga czasu i zaangażowania zespołu ekspertów i doradców, ale dobre przygotowanie procentuje w przyszłości. Ministerstwo Rozwoju ostatnio stara się szczególnie  wspierać instytucje publiczne w zakresie szerszego wykorzystywania formuły PPP.  Z jednej strony wynika to z chęci zwiększenia efektywności wydatków publicznych przeznaczanych np. na infrastrukturę drogową czy ochronę środowiska. Z drugiej z potrzeby większego zaangażowania kapitału, specjalistycznej wiedzy i doświadczenia sektora prywatnego w projekty i usługi publiczne. Potwierdzeniem rządowego stanowiska dla stworzenia dobrego klimatu dla inwestycji publicznych realizowanych i finansowanych przez partnerów prywatnych jest przyjęcie w lipcu tego roku „Polityki Rządu w zakresie rozwoju partnerstwa publiczno-prywatnego”. Zarówno podmioty prywatne jak i publiczne potrzebowały wyraźnego sygnału, że PPP jest akceptowaną przez rząd formułą realizacji inwestycji i świadczenia usług publicznych. Polityka PPP jest takim właśnie sygnałem. Partnerstwo publiczno-prywatne powinno być rozważane przez jednostki sektora publicznego jako alternatywna, równoważna z tradycyjnymi metodami formuła realizacji inwestycji. Przy czym PPP powinno być wyborem świadomym i poprzedzonym analizą potwierdzającą zasadność zastosowania tej formuły. Dokument przyjęty przez rząd zapowiada również bardzo konkretne działania na rzecz PPP. Część z nich jest już w realizacji, np. opracowanie propozycji niezbędnych zmian prawnych oraz listy zamierzeń inwestycyjnych PPP czy kompleksowe bezpłatne doradztwo dla wybranych inwestycji, świadczone przez ekspertów wybranych przez MR. Rozpoczęły się też prace nad standaryzacją procesu przygotowania projektów i wzorami umów. Wszystkie te działania, wraz z szerokim frontem szkoleń regionalnych i centralnych dla przedstawicieli administracji publicznej, powinny zaowocować lepiej przemyślanymi i przygotowanymi projektami PPP.