Diagnoza Sopotu podstawą do prac nad nową strategią

Najważniejszym celem działania samorządu lokalnego jest osiągnięcie zrównoważonego rozwoju prowadzącego do poprawy jakości życia mieszkańców. Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty poprzez realizację wielu zadań własnych, określonych ustawą. Realizacja i wzajemne powiązanie tych zadań wymaga starannego planowania. W tym celu sporządza się m.in. strategię miasta. Aby ją trafnie wykonać, należy zdiagnozować tu i teraz – czyli opisać, w jakim miejscu rozwoju znajduje się miasto. Dlatego na początku tego roku Sopot rozpoczął prace nad diagnozą miasta, będącą podstawą do stworzenia strategii miasta Sopotu na lata 2021-2030.

Diagnoza Sopotu została opracowana w ramach projektu prowadzonego wspólnie z Uniwersytetem SWPS i Urzędem Miasta Sopotu. Diagnoza ma służyć zbudowaniu nowej, dobrej strategii miasta na lata 2021-2030.

– Pierwsza strategia Sopotu, bardzo nowoczesna i uspołeczniona jak na owe czasy, powstała już w 1996 r. Od samego początku podkreślaliśmy, że nie ma możliwości opracowania tak strategicznego dokumentu bez udziału mieszkańców – mówi Jacek Karnowski, prezydent Sopotu. – Dziś wiemy dużo więcej o procesach, które muszą poprzedzać przygotowanie strategii na kolejne lata. Nie może nam się wydawać, że coś wiemy, że mamy monopol na opinie. Dlatego też zaprosiliśmy do współpracy wiodącą uczelnię badawczą w kraju – Uniwersytet SWPS, co dla nas bardzo ważne, z oddziałem Sopocie, która przygotowała dla nas Diagnozę. Bardzo dziękuję całemu zespołowi pod kierownictwem profesora Mikołaja Cześnika za ogromne zaangażowanie i dogłębne analizy. Pandemia pokrzyżowała nam harmonogramy, ale robimy wszystko, aby do końca przyszłego roku zaprezentować nową strategię na kolejne lata.

Za powstanie raportu diagnostycznego odpowiedzialny był zespół Uniwersytetu SWPS pod kierownictwem prof. Mikołaja Cześnika. Uniwersytet SWPS to wiodący polski uniwersytet badawczy w zakresie nauk społecznych; w skład zespołu realizującego projekt weszli socjologowie, politolodzy, badacze miast, specjaliści od polityk publicznych, ekonomiści, kulturoznawcy. Zróżnicowanie perspektyw badawczych dało możliwość uzyskania pełnego obrazu Sopotu, dzięki temu żaden z ważnych aspektów życia zbiorowego w Sopocie nie został w toku badania pominięty.

– Sopot to miasto o niepowtarzalnym klimacie i charakterze, oferujące bardzo dobre warunki życia. To miasto, które coraz bardziej należy do jego mieszkańców – świadomych, zaangażowanych i aktywnych na wielu płaszczyznach życia obywatelskiego – mówi prof. Mikołaj Cześnik kierownik projektu. – To także miasto otwarte, atrakcyjne dla odwiedzających, turystów. Oferuje duży wachlarz usług, zapewniających różnorodne doświadczenia, związane nie tylko z urokami nadmorskiego uzdrowiska. Liczba wydarzeń kulturalnych i sportowych, które się tu odbywają, stawia Sopot w czołówce ogólnopolskiej, a nawet europejskiej. Praca nad diagnozą to ogromna przyjemność, dająca dużo satysfakcji. Przez te miesiące pracy nad dokumentem przyświecał nam główny cel – zdiagnozowanie przyczyn sukcesu Sopotu, ale również jego bolączek – dodaje prof. Cześnik.

Diagnoza ma ułatwić prace nad strategią Sopotu, ma umożliwić mieszkańcom i ich przedstawicielom w Radzie Miasta zbudowanie najlepszej z możliwych strategii nadmorskiego kurortu.

– Sporządzona przez nas diagnoza Sopotu oparta jest w dużej mierze o kontakt z mieszkańcami. Było to utrudnione przez pandemię – tłumaczy prof. Mikołaj Cześnik. – Nasza misja się nie kończy, ponieważ praca nad strategią nie odbywa się w zaciszu gabinetów, w każdym razie nie tylko, ale w dużej mierze wymaga docierania do mieszkańców – zaznacza naukowiec.

Podczas prac służących zebraniu danych na potrzeby dokumentu, zastosowano cztery techniki zbierania danych:

• analizę danych zastanych (tj. danych z dostępnych statystyk publicznych, w tym GUS, Urzędu Miasta, a także dokumenty innych ośrodków miejskich);
• sondażowe badanie opinii publicznej, zrealizowane metodą wywiadu telefonicznego (CATI) w dniach 9-16 lipca 2020 r. na dwóch próbach losowych reprezentatywnych dla mieszkańców Sopotu (N=301 respondentów) i mieszkańców Metropolii Trójmiejskiej (N=400 respondentów), do której zaliczono mieszkańców następujących miast i gmin: Gdańsk, Gdynia, Rumia, Reda, Pruszcz Gdański, Wejherowo, gmina Kosakowo, gmina Wejherowo, gmina Szemud, gmina Przodkowo, gmina Żukowo, gmina Kolbudy, gmina Pruszcz Gdański, gmina Cedry Wielkie. Sondaż przeprowadziła firma PBS Sp.;
• warsztaty z mieszkańcami oraz radnymi Miasta Sopotu 20 lutego 2020 r.; warsztaty z przedstawicielami branży turystycznej działającej w Sopocie 5 czerwca 2020 r. oraz warsztaty z przedstawicielami seniorów 9 lipca 2020 r.;
• metodę delficką, polegającą na włączeniu w proces diagnostyczny ekspertów, osoby wysoce kompetentne w zakresie rozwoju miast i zarządzania nimi.

Prowadzone były także przez cały okres trwania projektu obserwacje, odbyło się wiele spotkań i rozmów, które okazały się ważną inspiracją i źródłem wiedzy o mieście i jego mieszkańcach.

– Diagnoza posłużyła nam do zebrania jak najwięcej informacji, które staną się podstawą opisania, w jakim stanie, w jakim punkcie znajduje się Sopot – mówi Martyna Obarska, wykładowczyni akademicka, antropolożka miasta, badaczka inicjatyw na styku architektury, urbanistyki i działań społecznych, członek zespołu badawczego. – Chcieliśmy sprawdzić, z jakimi trendami mamy do czynienia. Dokonaliśmy opisu zastanej rzeczywistości, określając jednocześnie 3 dylematy rozwojowe: tu i teraz, potem oraz obok i gdzie indziej – dodaje Obarska. 

Diagnozę ocenili również wiceprezydenci Sopotu.

– Diagnoza i na jej podstawie tworzona strategia to punkt wyjścia na kolejne 2-3 kadencje – zaznacza wiceprezydent Marcin Skwierawski. – W Sopocie ważnym kapitałem jest kapitał naturalny. To sukces miasta, który doceniają mieszkańcy, ale również zobowiązanie, bo mieszkańcy wciąż oczekują od nas więcej działań. Przed nami wyzwania klimatyczne, np. to, jak przeciwdziałać podtopieniom, mieszkańców niepokoi też nadmierna eksploatacja gospodarcza Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, prowadzona przez Lasy Państwowe. Chociaż powietrze w Sopocie jest doskonałe, spełnia wszystkie normy i jest jednym z najlepszych w Polce, to również ważny element, który trzeba będzie rozwijać. Sopot to zamożny samorząd, dobrze skomunikowany, z bardzo dużą dostępnością do ważnych elementów życia – edukacji, ochrony zdrowia, kultury i rekreacji – dodaje wiceprezydent.

Do aktywności sopocian odniosła się z kolei Magdalena Czarzyńska-Jachim, wiceprezydentka Sopotu.

– Dobrem Sopotu są jego mieszkańcy, którzy są aktywni w życiu społecznym i obywatelskim. Sopocianie wysoko oceniają swój udział w decydowaniu o mieście. Z diagnozy wynika, że Sopot jest atrakcyjny dla starszych osób oraz dla młodych, którzy rozpoczynają dorosłe życie i mają już dobrą pracę. Wyzwaniem dla nas będzie stworzenie oferty adresowanej do młodych rodzin. Chciałabym, aby Sopot był stawiany za wzór nie tylko w zakresie polityki senioralnej, ale również oferty dla młodych. Ważne obszary, nad którymi musimy wspólnie popracować, to również dostępność oraz zdrowie, w tym zdrowie psychiczne – zaniedbane w wielu obszarach – komentuje wiceprezydentka Sopotu Magdalena Czarzyńska-Jachim. – Strategia jest dla mieszkańców i dlatego musi być tworzona wspólnie z nimi.

Realizacja Diagnozy Sopotu zbiegła się w czasie z pandemią koronawirusa. Nie wiadomo dziś, jak głębokie i daleko idące będą zmiany spowodowane przez pandemię i uruchomione przez nią procesy społeczne. Ten proces badacze będą chcieli uchwycić w trakcie prac nad Strategią Sopotu 2030. Zakładamy, że końcowy raport z tych prac będzie dostępny w drugiej połowie 2021 r.

 

Dokument w wersji pdf znajduje się poniżej

Zachęcamy do zapoznania się z dokumentem i przesyłania uwag, sugestii i komentarzy na adres: strategia2030@sopot.pl