Sopot – Białogród. Partnerstwo w cieniu wojny

Wojna i brutalna zbrojna napaść Rosji na Ukrainę zweryfikowała przyjaźnie i stosunki partnerskie między miastami. Podczas sesji Rady Miasta Sopotu, która odbyła się 1 kwietnia, sopoccy radni jednogłośnie podjęli uchwałę o nawiązaniu relacji partnerskich z Białogrodem nad Dniestrem.

Podpisanie uchwały o nawiązaniu relacji partnerskich z Białogrodem poprzedziła pomoc humanitarna dla tego położonego w obwodzie odesskim miasta. Z Sopotu kilkakrotnie wyruszały transporty z żywnością, artykułami dla dzieci, higienicznymi, lekami i środkami opatrunkowymi, śpiworami, kocami.

O początkach współpracy Sopotu z Białogrodem mówi Yana Chernopyshchuk, naczelniczka Wydziału rozwoju, gospodarki i inwestycji Urzędu Miasta Białogród nad Dniestrem, obecnie koordynatorka w sopockim Centrum Wsparcia Ukrainy.

Y.C.: Współpraca rozpoczęła się jeszcze w 2020 r. Byłam wtedy w Sopocie po raz pierwszy, na stażu w Urzędzie Miasta. Relacje partnerskie obu miast dotyczyły wówczas organizacji Budżetu Obywatelskiego, planowania inwestycji, rozwoju infrastruktury czy pozyskiwania grantów i środków zewnętrznych na finansowanie projektów. Bardzo ciekawe były też kwestie związane z turystyką – Białogród, podobnie jak Sopot, jest pięknym i chętnie odwiedzanym miastem. Spotkanie burmistrza z prezydentem Sopotu i podpisanie umów partnerskich było zaplanowane na wiosnę 2021 r. Wówczas te plany pokrzyżowała pandemia.

Czy wiedzę zdobytą w sopockim samorządzie udało się wykorzystać w Białogrodzie?

Y.C.: O tak! Po moim powrocie do kraju rozpoczęliśmy w Urzędzie Miasta w Białogrodzie wdrażanie dobrych praktyk samorządowych, które poznałam w Sopocie. W ciągu dwóch lat udoskonaliliśmy procedury dotyczące BO, stworzyliśmy koncepcję projektu 2,5 km promenady nadbrzeżnej. Do projektu udało się zaangażować sąsiednie gminy naddniestrzańskiego wybrzeża, które rozwinęły tę koncepcję poza miastem, tworząc ścieżki rowerowe i zagospodarowując nabrzeża Dniestru. Według wyników ogólnoukraińskiego rankingu zdolności instytucjonalnych i zrównoważonego rozwoju gmin z lipca 2021 r., Białogród zajął 1. miejsce wśród gmin obwodu odeskiego. To nasz wielki sukces!

A później wybuchła wojna…

Y.C.: Niestety. Ale to właśnie wojna zbliżyła bardzo Polaków i Ukraińców, a co za tym idzie sopocian i mieszkańców Białogrodu. Partnerstwo miast stało się jedynym możliwym mostem pomocy i wsparcia w trakcie działań wojennych. Wojna zweryfikowała też relacje sąsiedzkie Ukrainy, pokazała kto jest prawdziwym przyjacielem. Jak w tym polskim przysłowiu, które mówi, że prawdziwych przyjaciół poznajemy w biedzie.

Umowa o partnerstwie miast została podpisana w dość niezwykły sposób.

Y.C.: Tak. Podpisywano ją 1 kwietnia online, podczas sesji Rady Miasta Sopotu, w trakcie działań wojennych w Ukrainie. Prezydent i radni połączyli się z burmistrzem Białogrodu zdalnie. Podpisywanie w ten sposób umowy partnerskiej między miastami nie miało wcześniej precedensu, ani w Polsce, ani w Ukrainie. Jednak nie mogło być inaczej. To Sopot był pierwszym miastem, które zaoferowało wsparcie Białogrodowi. Dostaliśmy pomoc humanitarną wysłaną nad Dniestr. A tu, w Sopocie, miejsce do zamieszkania, gdy musieliśmy z naszego kraju uciekać. Sopot i sopocianie przyjęli nas niezwykle życzliwie. Urząd Miasta bardzo szybko, już w pierwszych dniach po wybuchu wojny, stworzył Centrum Wsparcia Ukrainy, miejsce jednoczące Ukraińców i koordynujące działania pomocowe. Możemy tu aktywnie działać na rzecz naszej społeczności, która w Sopocie znalazła swój nowy dom.

Jaka jest obecnie sytuacja Białogrodu?

Y.C.: Na początku wojny Białogród nad Dniestrem był względnie bezpiecznym miastem, zwłaszcza w porównaniu ze wschodnią Ukrainą. Schronienie znaleźli tu uchodźcy z innych części kraju. Jednak teraz miasto jest w zasięgu rakiet z rosyjskich okrętów. Wielokrotnie bombardowany był most między Dniestrem i Morzem Czarnym, bomby spadają na uzdrowiska, na gospodarstwa rolne, w zatoce dryfują miny. Nie wiem ile to jeszcze potrwa, ale głód, brak wody i węgla na zimę są całkiem realne…

***

Miasto Białogród nad Dniestrem jest położone w południowo-zachodniej części obwodu odeskiego, na prawym brzegu ujścia Dniestru, 20 km od Morza Czarnego, w bliskiej odległości od kurortu i terenów rekreacyjnych południowej Ukrainy.

Powierzchnia miasta jest niewiele większa od powierzchni Sopotu i wynosi 19,1 km2. Białogród liczy niemal 48 tys. mieszkańców. Umiarkowany klimat kontynentalny regionu charakteryzuje się znaczną liczbą pogodnych dni słonecznych – ponad 290 w ciągu roku. Białogród nad Dniestrem ze swoją historią, naturalnym pięknem, niesamowitą architekturą, otwartością mieszkańców od dawna zajmuje czołowe miejsce wśród ukraińskich i europejskich miast. Miasto posiada znaczny potencjał historyczny i kulturowy, ma wiele zabytków architektury i urbanistyki, a także historycznych i archeologicznych. Głównymi obiektami przyciągającymi turystów są fortyfikacje Twierdzy Akerman (XIV-XVIII w.) oraz starożytne miasto Tira (osada wielowarstwowa IV-VI w. p.n.e.), stanowiące ukraińskie narodowe zabytki historii i kultury.

***

Centrum Wsparcia Ukrainy Centrum Wsparcia Ukrainy mieści się przy al. Niepodległości 749, działa w dni powszednie w godz. 10.00-18.00, (w soboty i niedziele zamknięte). Przebywającym w Sopocie Ukraińcom oferuje różnoraką pomoc (wsparcie psychologiczne, rzeczowe, zajęcia dla dzieci, pomoc w znalezieniu pracy), jest także miejscem integracji. Cały czas można do Centrum przekazywać dary, które trafią do naszych nowych mieszkańców: żywność, odzież dla dzieci i młodzieży, bieliznę, itp. Wszelkich informacji udzielą koordynatorzy Centrum, tel.: 505 146 642.  Jak można pomóc? Na przykład przekazując wpłatę na specjalnie utworzone konto Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta Koło Gdańskie: PKO BP 29 1020 1811 0000 0302 0223 3328, w tytule przelewu wpisując „Wspólnie dla Ukrainy”.