Czy trzeba płacić za niezamówione usługi? Rzecznik konsumentów radzi

Świadczenia niezamówione to agresywna technika sprzedaży, stosowana przez przedsiębiorców bez zgody konsumenta, która świadomie wprowadza w błąd i wywiera nacisk na dokonanie zapłaty. Warto wiedzieć, że to niezgodne z prawem.

Zdarza się, zwłaszcza w przypadku usług telekomunikacyjnych, że mimo podpisanej umowy na konkretne usługi, nagle wysokość naszych opłat wzrasta, a firma bez naszej zgody i wiedzy podwyższa nam abonament. Spółka informuje jednocześnie, że będziemy mieli np. dostęp do większej liczby kanałów czy szybszy Internet. Takie działania są niezgodne z prawem, choć niestety zdarzają się dość często. Usługodawcy przerzucają na konsumentów obowiązek kontaktu i wyraźnej odmowy realizacji niezamówionych usług. Tymczasem, jeśli usługodawca nie został poproszony przez konsumenta o uruchomienie usługi dodatkowej, co wiąże się z dodatkową opłatą, to nie może takiej usługi świadczyć. Innymi słowy, niedopuszczalne jest pobieranie opłat za niezamówione usługi czy produkty – musi być na to wyraźna i świadoma zgoda konsumenta, a brak odpowiedzi nie jest zgodą.

Przedsiębiorca nie powinien jednostronnie zmieniać zakresu świadczonych usług lub uruchamiać nowych, a następnie wymagać od konsumenta ponoszenia wyższych opłat lub wycofania się z nowych warunków. To samo dotyczy sytuacji, kiedy przedsiębiorca, bez naszej zgody przesyła nam jakieś produkty, do których dołączona jest faktura. Przykładem może być żądanie zapłaty za przesłaną książkę, której konsument nie zamawiał. W tej sytuacji ryzykuje przedsiębiorca, który nie może domagać się za nią zapłaty, ani też – co ważne – żądać jej zwrotu. Jasno reguluje to art. 5 Ustawy o prawach konsumenta:

1. Spełnienie świadczenia niezamówionego przez konsumenta (…) następuje na ryzyko przedsiębiorcy i nie nakłada na konsumenta żadnych zobowiązań.
2. Brak odpowiedzi konsumenta na niezamówione świadczenie nie stanowi zgody na zawarcie umowy.

Kwestię świadczeń niezamówionych reguluje także art. 9 pkt 6. Ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, który mówi o tym, że „żądanie natychmiastowej lub odroczonej zapłaty za produkty bądź zwrotu lub przechowania produktów, które zostały dostarczone przez przedsiębiorcę, ale nie zostały zamówione przez konsumenta” jest nieuczciwą praktyką rynkową w każdych okolicznościach.

Miejski Rzecznik Konsumentów dyżuruje w Urzędzie Miasta Sopotu przy ul. Kościuszki 25/27, pok. 11 A, we wtorki w godz. 12.00-16.00, środy i czwartki 8.30-16.00, piątki 8.00-15.00. Kontakt telefoniczny: 58 52 13 670, e-mail: anna.gut@um.sopot.pl.